PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 1 / 2011

W ZESZYCIE

  • Jakie relacje semantyczne zachodzą między jednostkami X jest zakłopotany Y-em oraz X ma kłopot z Y-em? Hipotetycznie rozważane są tu kwestie synonimii i hiponimii, w wyniku czego możliwe jest naszkicowanie eksplikacji tych jednostek.
  • Jednostki leksykalne oparte na czasowniku przypomnieć mają dużą frekwencję we współczesnych tekstach. Przedmiotem analizy jest status i wzajemne relacje wyrażeń przypomnieć się/o sobie i ich stratyfikacja semantyczna.
  • Czemu służy słowo spokojnie? Możliwe są tu alternatywne zastosowania, które można interpretować jako efekt wartościowania (ujęcie pierwotne), bądź „ważenia” czynników składających się na jakiś wchodzący w grę wynik (autokorekta).
  • Konstrukcje typu Sąd sądem, a sprawiedliwość musi być po naszej stronie są przeciwstawione innym układom mianownikowo-narzędnikowym, będącym tautologicznymi predykacjami z elipsą łącznika, jako odrębne jednostki języka.
  • Wstępna analiza składniowo-semantycznych cech leksemu pracować pozwala na łączenie pracy z człowiekiem, kompletna ocena znaczenia tego czasownika będzie jednak możliwa dopiero po przeprowadzeniu porównania z czasownikiem robić coś.
  • Jednostka leksykalna z górą otwiera jedną pozycję, semantycznie nacechowaną, dla wyrażeń liczbowych, określających najczęściej wielkość różnicy między punktami czasowymi i przestrzennymi; jest wewnętrznie nierozsuwalna i ma zmienny szyk względem swego nadrzędnika.
  • Występujące we współczesnej polszczyźnie wileńskiej specyficzne konstrukcje z się znajdują genezę i egzemplifikację we wcześniejszych stadiach rozwoju języka polskiego; można je zatem rozpatrywać jako archaizmy peryferyczne.
  • Jeśli przyjmujemy, że istnieje i Bóg, i człowiek, to wszechwiedzę może mieć jedynie istota najwyższa, człowiek może jedynie mieć wiedzę z wyłączeniem wiedzy na temat wiedzy Boga; w obu tych wypadkach jednostka wiedza ma inną semantykę.
  • Konstrukcje parentetyczne z jak (+ mówić, twierdzić, przypuszczać...) są często współcześnie używane; przedmiotem analizy jest granica między wyrażeniami z jak oraz z tak jak, która przebiega w sferze intonacji, składni i semantyki.
  • W interpretacji znaczenia operatora oprócz powinny być uwzględnione dwa typy jego właściwości: 1) wynikające ze statusu wyrażenia, które on tworzy z grupą imienną w strukturze wypowiedzenia (jako wtrącenie); 2) wynikające z jego przynależności do klasy przyimków.
  • Wypowiedzenia z elipsą form orzeczeniowych występują zarówno w języku polskim, jak i w rosyjskim, częściej w tym drugim. Szczególnymi zakresami ich występowania są partie narracyjne i teksty komunikacji internetowej.
  • Czy przypisanie nazw roślin do fleksyjnej kategorii nieżywotności jest właściwe, skoro są argumenty semantyczno-składniowe, które świadczą o przynależności roślin do wspólnego z ludźmi i zwierzętami świata organizmów żywych?

Semantyka – składnia – jednostki języka – semantyczno-składniowe właściwości leksemów – znaczenie – struktura znaczenia – interpretacja semantyczna – relacje semantyczne – typologia kontrastywna języków

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

  • Adam Bednarek : Kłopot z kłopotem
  • Jolanta Chojak : Czy przypomnieć się komuś to ‛przypomnieć komuś o sobie’?
  • Magdalena Danielewiczowa : W sprawie spokojnie. Autokorekta.
  • Adam Dobaczewski : O konstrukcjach typu Sąd sądem, a sprawiedliwość musi być po naszej stronie
  • Katarzyna Dróżdż-Łuszczyk : Człowiek się rodzi na pracę, a ptak na latanie. Semantyczno-składniowe a kontekstowe właściwości leksemu pracować
  • Maciej Grochowski : Operator adnumeratywny z górą
  • Elżbieta Janus : Wileńskie konstrukcje z się (ekskurs diachroniczny)
  • Piotr Sobotka : Wiedza i wszechwiedza. Czy człowiek może mieć wolną wolę, jeśli Bóg wie wszystko?
  • Marzena Stępień : Próba rozróżnienia konstrukcji parentetycznych z wyrażeniem jak
  • Jadwiga Wajszczuk : Oprócz – jaka to część mowy? Rozmyślania na marginesie Andrzeja Bogusławskiego studium o znaczeniu rosyjskiego krome
  • Daniel Weiss : Dekapitacja zdań we współczesnej polszczyźnie. O polskich odpowiednikach rosyjskich konstrukcji bezorzeczeniowych
  • Zofia Zaron : Ktoś to znaczy kto? O językowym statusie roślin

SŁOWA I SŁÓWKA

English version