PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 7 / 2011

W ZESZYCIE

  • O rozwoju onomastyki jako dyscypliny naukowej decydowali w Polsce wybitni badacze oraz największe programy badawcze w dziedzinie antroponimii, toponimii, hydronimii i zoonimii.
  • W onomastyce słowiańskiej istotne miejsce zajmują innowacyjne ujęcia analityczno- interpretacyjne zróżnicowanego kategorialnie zasobu nazewnictwa, w czym wyraziście zaznacza się dorobek onomastyki polskiej.
  • Przełom XX i XXI w. charakteryzuje się wielokierunkowością badań onomastycznych, uwzględniających zmieniające się teorie rozwoju języka oraz stosunek onomastyki do innych nauk humanistycznych.
  • Teoria klasyfi kacji znaczeniowej nazw miejscowych rozwija się w onomastyce polskiej od 1946 r.; wśród kwestii dyskusyjnych szczególne miejsce zajmowała sprawa nazw tworzonych od innych nazw miejscowych oraz od nazw osobowych.
  • Problem wielomotywacyjności nazwisk nie jest rozstrzygnięty, jeśli chodzi o mechanizmy powstawania konkretnych jednostek, jednakże materiał ten poddaje się ogólnej klasyfi kacji, która umożliwia jego charakterystykę strukturalną.
  • W nominacji ludności żydowskiej na terenie Podlasia w XIX w. największą rolę odgrywało imię; narzucenie konieczności przybierania nazwisk wykształciło nazwiska patronimiczne, odmiejscowe, odzawodowe, przezwiskowe i sztuczne.
  • Językowe cechy nazwisk w Poznaniu w okresie od XVI do XVIII w. informują o dawnych stosunkach etniczno-językowych w Wielkopolsce, hybrydalności jej struktury narodowościowej oraz interferencjach kultury polskiej i niemieckiej.
***

Onomastyka jako dyscyplina naukowa – onomastyka w Polsce i w krajach słowiańskich – klasyfi kacja polskich nazw miejscowych – wielomotywacyjność nazwisk – procesy nominacyjne ludności żydowskiej – cechy językowe nazwisk wielkopolskich

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

  • Ewa Wolnicz-Pawłowska : Onomastyka polska (początki – ludzie – programy ogólnopolskie)
  • Robert Mrózek : Onomastyka polska a onomastyka słowiańska w ujęciu konfrontatywno-postulatywnym
  • Aleksandra Cieślikowa, Maria Malec : Onomastyka w Instytucie Języka Polskiego PAN w Krakowie. Stan obecny, perspektywy badawcze
  • Wanda Decyk-Zięba : Klasyfikacja znaczeniowa polskich nazw miejscowych: podstawowe problemy i rozstrzygnięcia
  • Monika Kresa : Onomastyczne (hipo)tezy – czyli o problemie wielomotywacyjności nazwisk w badaniach antroponimicznych
  • Zofia Abramowicz : Nominacja ludności żydowskiej w najstarszych metrykach XIX w. z regionu Podlasia
  • Kinga Banderowicz : Kilka uwag o cechach językowych nazwisk na podstawie poznańskich ksiąg przyjęć do prawa miejskiego (XVI–XVIII w.)

SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI

  • Joanna Gruba : Internetowy portal fonetyki – założenia projektu
  • Maria Żaboklicka : Sprawozdanie z konferencji logopedycznej Głos w sprawie głosu

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

SŁOWA I SŁÓWKA