PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 3 / 2014

W ZESZYCIE

  • Podstawy metodologiczne polskiej stylistyki jako dyscypliny językoznawczej tworzono w latach 1910–1939. Wymienić tu należy takich badaczy, jak: L. Komarnicki, S. Wędkiewicz, H. Gaertner, Z. Łempicki, K. Budzyk, T. Milewski. W tym procesie zaznaczają się trzy fazy – lata 1910–1914, 1921–1926, 1930–1939.
  • Kreacja pojęcia śmierci w utworach poetyckich Janusza Pasierba opiera się na trzech kulturowo utrwalonych metaforach kognitywnych: śmierć to podróż, życie to podróż, życie i śmierć to podróż do Boga. Obraz śmierci kształtuje poeta za pomocą zindywidualizowanych środków stylistycznych.
  • Współczesna literatura przestała być miernikiem pięknej i starannej polszczyzny. Autorzy powieści wydanych w ostatnim dwudziestoleciu programowo z nadmierną swobodą podchodzą do wszelkich norm językowych, czyniąc język ulicy tworzywem kreacji artystycznej, co prowadzi do antyestetyzmu.
  • Język współczesnych mediów, zarówno polskich, jak i czeskich, w widoczny sposób odszedł od ofi cjalności, obowiązującej przed transformacją ustrojową po 1989 r. Przeprowadzone analizy pozwalają na wniosek, że stopień nasycenia potocznością nagłówków polskich i czeskich prasowych portali internetowych jest zbliżony.
  • Słownictwo środowiskowe polskich kardiologów i kardiochirurgów koncentruje się na realiach dotyczących operacji, leczenia i diagnostyki. Charakteryzuje je zróżnicowana metaforyka, tendencja do rozszerzania znaczeń i skracania form leksemów oraz zapożyczenia z języka angielskiego.
  • Wizerunek kobiety w słownictwie gwary poznańskiej nie odbiega od wizerunku potocznego. Zaznaczają się w nim przede wszystkim cechy negatywne, wyrażone za pomocą leksemów wyraźnie zabarwionych emocjonalnie.
  • Socjolektalny opis terminologii bartniczej pozwala na jej charakterystykę jako ponadregionalnej środowiskowo-zawodowej odmiany języka, która zachowała się w archaicznej warstwie współczesnej terminologii pszczelarskiej i leśnej.
***

Stylistyka – historia badań stylistycznych – język artystyczny – metafora – antyestetyzm – językowo-kulturowy obraz świata – potoczność języka literatury i języka prasy – środowiskowe warianty języka.

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

SŁOWNIKI DAWNE I WSPÓŁCZESNE

  • Alina Kępińska : Michał Abraham Trotz, Nowy dykcjonarz, to jest Mownik polsko-niemiecko-francuski, Lipsk 1764

SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI

  • Joanna Szerszunowicz : Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej Australex Adelaide: „Endangered Words, and Signs of Revival”, 25–27 lipca 2013 r., The University of Adelaide, Australia

RECENZJE

  • Monika Kaczor : Anna Cegieła, Moralność w perspektywie języka i wypowiedzi. Studium z zakresu leksykologii i pragmatyki językowej, Warszawa 2011
  • Marzena Guz : E. Koriakowcewa, V. Machnicka, R. Mnich, K. Wojtczuk (red.), Verba docent. I. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Janinie Gardzińskiej, Siedlce 2013

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

SŁOWA I SŁÓWKA