PORADNIK JĘZYKOWY
NUMER 5 / 2019
W ZESZYCIE
- Dyskurs kapitalistyczny rozwinął się po 1989 r., czego dowodem są liczne frazemy (por. np. wolny rynek, kapitał spekulacyjny, gra interesów, raj podatkowy, pieniądz nie śpi) upowszechniane przez ekspertów, co kształtuje wspólny dla uczestników dyskursu ideologicznie skonceptualizowany obraz rzeczywistości.
- Próba ustalenia znaczenia konceptów uczucia religijne oraz obraza uczuć religijnych dowiodła, że są one nieustabilizowane pod względem pragmatycznym, a główną tego przyczyną jest niemożność przyjęcia jednomyślnego stanowiska co do znaczenia leksemu obraza wewnątrz frazemu obraza uczuć religijnych.
- Określenie komunikacja paliatywna oznacza takie formy komunikowania się z pacjentem, które cechuje duży ładunek empatii wobec chorego; polegają one m.in. na stosowaniu środków familiarnych, eufemizmów, inkluzywnego MY, wyznaczników stylu potocznego zamiast słownictwa profesjolektu medycznego.
- Zwierzenie i zwierzanie się jest określonym gatunkiem wypowiedzi, jednakże ich realizacje internetowe odbiegają od modelu wyjściowego; wynika to zarówno ze zmiany medium, jak i zaniku (lub zmiany hierarchii) niektórych cech prototypowych gatunku, co jest rezultatem nowej specyfi cznej sytuacji komunikacyjnej.
- Językowa jednostka wege, utworzona w wyniku derywacji wstecznej od wegetariański / wegetarianizm, ma trojaki status gramatyczny – może funkcjonować jako samodzielny wyraz, człon złożenia i wyraz motywujący; ma także warianty grafi czne, co świadczy o niezakończonym procesie stabilizacji leksykalnej.
- Proces wypierania form biernika równych mianownikowi na rzecz form równych dopełniaczowi w liczbie pojedynczej obejmuje część rzeczowników męskich nieżywotnych; może to świadczyć o dwóch sposobach kodowania wypowiedzi i wynikać z odmiennych sposobów profi lowania sytuacji i zdarzeń.
***
Współczesna polszczyzna – komunikacja – dyskurs – pragmatyka – formy gatunkowe wypowiedzi – defi niowanie – leksykalne jednostki języka – zmiany fl eksyjno-składniowe – analiza kognitywna.
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
-
Irena Szczepankowska : Internacjonalne kolokacje jako składniki dyskursu kapitalistycznego i ich recepcja we współczesnej polszczyźnie.
-
Joanna Kowalczyk : Obraza uczuć religijnych – kategoria prawna, lingwistyczna, kulturowa. Problem językowy i systemowy.
-
Małgorzata Karwatowska : O komunikacji paliatywnej.
-
Anna Dąbkowska : Czy zwierzanie się w Internecie to w dalszym ciągu zwierzanie się? O ewolucji gatunku zwierzenia.
-
Karolina Lisczyk : Wege – samodzielna jednostka, człon złożenia, wyraz motywujący.
-
Monika Szymańska : O bierniku liczby pojedynczej rzeczowników męskich. Ujęcie kognitywne.
GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO
-
Małgorzata Parys : Charakterystyka psychologiczna języka polskiego Jana Baudouina de Courtenay.
RECENZJE
-
Stanisław Dubisz : Tadeusz Szczerbowski, Polskie i rosyjskie słownictwo slangowe, Kraków 2018.
-
Anna Jaworska : Urszula Sokólska (red.), Socjolekt, idiolekt, idiostyl. Historia i współczesność, Białystok 2017.
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
