PORADNIK JĘZYKOWY
NUMER 3 / 2019
W ZESZYCIE
- Na ogół użytkownicy języka posługują się dwiema jego odmianami substancjalnymi – mówioną i pisaną; determinuje to, że ich przekazy różnią się nie tylko tworzywem, ale także stylem poznawczym, budową tekstów i ich spójnością.
- Teksty młodzieży licealnej, tworzone z intencją oddania cech języka charakterystycznych dla płci, wykazują, że młodzież kieruje się przede wszystkim stereotypami kulturowo-językowymi, nie zaś realnymi właściwościami języka obu płci.
- W wypowiedziach internautów, komentujących wydarzenia polityczne, występują liczne neologizmy, mające – w większości – postać kontaminacji leksykalnych, którym na poziomie konceptualnym odpowiadają amalgamaty pojęciowe.
- W telewizyjnych serwisach informacyjnych kształtują się pewne uogólnione wzorce czytania towarzyszące akcentowaniu, które jest jednym z kilku ważnych środków ekspresyjnych, służących optymalnemu zrozumieniu treści komunikatów.
- Wynikiem świadomości fonologicznej jest zdolność różnicowania fonemów, dokonywanie operacji na cząstkach fonologicznych, pamięć i percepcja słuchowa oraz koordynacja zmysłowo-ruchowa; badania wykazują, że uczniowie mają te umiejętności wykształcone poniżej przyjętych norm.
- Odchylenia od norm ortografi cznych występujące w tekstach uczniowskich pojawiają się najczęściej w cząstkach fl eksyjnych (najczęściej na granicy tematu fl eksyjnego i końcówki), a także na granicy cząstek słowotwórczych.
- Socjolekt osób z niepełnosprawnością wzroku ma charakter ekspresywny; leksyka i metaforyka służą manifestowaniu pozycji społecznej tej grupy osób oraz postaw przyjmowanych przez nie wobec swej niepełnosprawności.
***
Komunikacja językowa – mowa – pismo – interpunkcja – język płci – komentarz internetowy – neologizm – amalgamat pojęciowy – język telewizji – akcentowanie – świadomość fonologiczna uczniów – świadomość ortografi czna uczniów – socjolekt osób z niepełnosprawnością wzroku – leksyka – metaforyka.
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
-
Aldona Skudrzyk : Determinizm technologiczny a przestankowanie w epoce / kulturze odwróconych wektorów, czyli przecinek bezmyślności i kropka nienawiści.
-
Jolanta Szpyra-Kozłowska : Językowa „zmiana płci”. Narracja męska i kobieca w wypracowaniach licealistów.
-
Marta Chojnacka : Ciamajdan, oszołomstwo, puczyści... Wybrane zjawiska słowotwórcze w komentarzach internetowych na temat działań opozycji parlamentarnej w grudniu 2016 r.
-
Jagoda Bloch : Akcentowanie w telewizyjnych serwisach informacyjnych.
-
Justyna Zwolan : Świadomość fonologiczna uczniów drugiej klasy szkoły podstawowej.
-
Roman Starz : Lokalizacja odchyleń od norm ortograficznych w wyrazach z tekstów uczniowskich.
-
Anna Wróblewska : Język osób z niepełnosprawnością wzroku: leksyka i metaforyka środowiskowa.
RECENZJE
-
Agnieszka Piotrowska-Wojaczyk : Bożena Matuszczyk, Archaizmy leksykalne (*) w Słowniku języka polskiego S.B. Lindego w świetle geografi i lingwistycznej, Gdańsk 2017.
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
SŁOWA I SŁÓWKA
