PORADNIK JĘZYKOWY
NUMER 7 / 2019
W ZESZYCIE
- Termin przemoc w teorii etyki słowa oznacza takie zachowanie komunikacyjne, które jest działaniem destrukcyjnym, przed którym atakowana osoba nie może się skutecznie obronić; przemoc komunikacyjna może mieć charakter ideologiczny (symboliczny bądź rytualny) lub żywiołowy.
- Medialny obraz przemocy realizuje się zarówno w warstwie leksykalnej przekazów (słownictwo emocjonalne ukazujące kontrastowo ofi ary i sprawców przemocy, słownictwo policyjno-prawnicze), jak również w strukturach narracyjnych.
- Zjawisku hejtu w komentarzach internetowych towarzyszy zwykle uczucie pogardy wobec ofi ary, co może prowadzić do wywołania u niej uczucia wstydu i utraty godności własnej, hejt jest zatem współczesną inkarnacją praktyki samosądu.
- Telewizyjne serwisy informacyjne używają zwykle wielu językowych metod perswazyjno-manipulacyjnych, szczególnie w relacjach na tematy polityczne; przekaz medialny zniekształca rzeczywistość, oddziałując na opinię publiczną.
- Opis języka polskiej lewicy wymaga ustalenia kryteriów badawczych i podstawy tekstowej; najwłaściwszą metodą wydaje się krytyczna analiza dyskursu z uwzględnieniem kategorii aksjologicznych i kontekstu sytuacyjnego, co może stanowić podstawę odtworzenia lewicowego etosu.
- Analiza utworów poetyckich Wisławy Szymborskiej z zastosowaniem teorii moralności komunikacyjnej uwidocznia osiąganie przez poetkę efektu humanizmu bez patosu, pozwala dostrzec wartość języka jako środka budowania relacji z drugim człowiekiem i może upowszechniać moralne postawy komunikacyjne w dydaktyce.
- W najnowszej literaturze słowo gwarowe może symbolizować kogoś gorszego, potencjalnie wykluczonego, kto znajduje się / powinien się znajdować poza przestrzenią „oswojoną”; gwara zachowuje tu walor archaiczności, anachroniczności, obcości, co prowadzi do takich pojęć jak marginalizacja i/lub wykluczenie.
***
Etyka słowa – przemoc w komunikacji publicznej – językowe wykładniki hejtu – środki
manipulacji w serwisach telewizyjnych – język lewicy – moralność komunikacyjna w tekstach
poetyckich – słowo gwarowe jako symbol wykluczenia.
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
-
Anna Cegieła : Na czym polega przemoc w języku komunikacji publicznej?
-
Marek Kochan : Medialne obrazy przemocy
-
Paweł Trzaskowski : Zawstydzanie w komentarzach internetowych – rekonesans pragmalingwistyczny
-
Julia Piotrowska : Językowe środki kreowania rzeczywistości informacyjnej w wybranych telewizyjnych serwisach informacyjnych
-
Agnieszka Jastrzębska : Metodologiczne problemy opisu języka lewicy
-
Tomasz Żurawlew : Konwersacyjny wiersz Szymborskiej w świetle teorii etyki komunikacji
-
Ewa Sławkowa : Miejsce słowa gwarowego w literaturze polskiej ostatnich dziesięcioleci
GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO
-
Natalia Breyvo : Srawnitielnaja grammatika polskago jazyka s russkim Michała Grubeckiego
RECENZJE
-
Ewa Komorowska : Maciej Malinowski,Ortografia polska. Kodyfikacja, reformy i zmiany pisowni (1830–2010) oraz jej recepcja, Kraków 2018
-
Bogdan Walczak : Tomasz Lisowski, Przekłady Jakuba Wujka w odnowie leksyki „Nowego Testamentu” gdańskiego (1606). Ujęcie dystrybucyjno-kontekstowe, Poznań 2018
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
-
Marcin Zabawa : Kalendarz adwentowy, waniliowy, beta, alfa – o nowych neosemantyzmach w polszczyźnie
SŁOWA I SŁÓWKA
