PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 10 / 2011

W ZESZYCIE

  • Atlas ogólnosłowiański (OLA) ukazuje zróżnicowanie leksyki na terenie Słowiańszczyzny. Formy morszczki i morski ‛zmarszczki’ są rejestrowane w różnych częściach tego obszaru. Zachodzi pytanie, czy forma morski jest wynikiem ewolucji i uproszczeń formy morszczki, czy też odrębnym archaizmem.
  • Publiczna debata o dopuszczalności metody in vitro była i jest sporem niewłaściwie prowadzonym. Decydują o tym metody określania problemów, sposoby argumentowania, język uczestników sporu, zmiany płaszczyzn dyskursu oraz upraszczanie obrazu dyskusji w prasie.
  • Działanie marketingowe ma na celu zachęcenie odbiorcy danego produktu do jego kupna. Te zasady oddziaływania były doskonale znane skamandryckiej redakcji „Wiadomości Literackich” w dwudziestoleciu międzywojennym, która stworzyła całą sieć relacji perswazyjnych z czytelnikami.
  • Juliusz Osterwa traktował słowo jako rodzaj energetycznego ładunku, którym można uderzać, pobudzać, oddziaływać. Zarazem jednak cechowała go pewna nieufność do słów, co prowadziło do reinterpretacji ich znaczeń oraz formułowania zindywidualizowanych definicji terminów powszechnie stosowanych.
  • W tekstach kabaretowych gry językowe służą wywoływaniu efektu komicznego. W tych grach frazeologizmy ulegają różnego typu przekształceniom, aktualizującym ich znaczenia dosłowne, zmieniającym skład ich komponentów, operującym analogiami i aluzjami frazeologicznymi.
  • Opracowywanie wersji elektronicznych słowników historycznych języka polskiego tworzy materiałowe podstawy współczesnej leksykografi i. Kolejny etap dygitalizacji bazodanowej Słownika wileńskiego stwarza różnorodne możliwości wysortowywania zbiorów haseł.
***

Geografia lingwistyczna – geneza leksyki słowiańskiej – retoryka – etyka słowa – pragmalingwistyka – perswazyjne środki wypowiedzi – kreacja słowa – język teatru – język kabaretu – gry językowe – przekształcenia frazeologizmów – dygitalizacja

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

  • Janusz Siatkowski : Rosyjskie gwarowe морщки i морски ‘zmarszczki’
  • Anna Cegieła : Dyskusja o metodzie in vitro jako spór niewłaściwie prowadzony
  • Patrycja Pelc : Pragmalingwistyczne strategie marketingowe „Wiadomości Literackich”
  • Ewa Dulna-Rak : Nazwy wybranych realiów teatralnych w tekstach Juliusza Osterwy
  • Joanna Sojka : Frazeologiczne gry językowe we współczesnych polskich tekstach kabaretowych
  • Małgorzata B. Majewska : Dygitalizacja graficzna, tekstowa i bazodanowa Słownika wileńskiego

SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI

RECENZJE

  • Marta Piasecka : Aldona Skudrzyk, Krystyna Urban, Małe ojczyzny. Świadomość językowo-kulturowa społeczności lokalnych, Katowice 2010
  • Milena Wojtyńska-Nowotka : Urszula Sokólska, Studia i szkice o języku pisarzy. Zagadnienia wybrane, Białystok 2010

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

  • Ewa Rudnicka : „Qui pro quo”, czyli o zastępowaniu czegoś czymś

SŁOWA I SŁÓWKA