PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 4 / 2016

W ZESZYCIE

  • Polska interpunkcja należy do najlepiej skodyfi kowanych, jednakże – mimo to – istnieją liczne kwestie niedookreślone, pojawiają się nowe zjawiska, których norma nie uwzględnia, występują rozbieżności w zwyczaju pisowniowym użytkowników polszczyzny, a niektóre zagadnienia opisane są zbyt ogólnie.
  • Chronologicznie kodyfi kacja polskiej interpunkcji obejmuje schyłek wieku XVIII oraz wiek XIX i XX. Opisy interpunkcji występują w podręcznikach gramatyki (szkolnych i ogólnych); uwzględniają jej związki z ortografi ą i składnią, ukazują przy tym ewolucję pojęć i terminów gramatycznych.
  • Stan wiedzy o interpunkcji i umiejętności w tym zakresie pogarszają się w polskiej szkole, co znajduje przyczyny instytucjonalne (brak właściwego opracowania w podręcznikach), dydaktyczne (brak jasnej koncepcji nauczania) i cywilizacyjno-kulturowe (wpływ kultury piśmienności elektronicznej).
  • Błędy interpunkcyjne są rozpowszechnione w polskich tekstach, szczególnie w zakresie stosowania przecinków, a podstawową przyczyną tego stanu rzeczy jest niewielka wiedza użytkowników polszczyzny o różnicach występujących między językiem pisanym a mówionym.
  • W polskich tekstach urzędowych, naukowych i dziennikarskich wielość błędów i uchybień interpunkcyjnych jest spowodowana ograniczoną znajomością reguł przestankowania zarówno u osób piszących (autorów tekstów), jak i u osób kwalifi kujących teksty do druku (redaktorów).
  • Nawiasy, cudzysłowy, kreski typografi czne (dywiz, półpauza, pauza) są specjalnymi / / specjalistycznymi znakami parainterpunkcyjnymi, które wraz z innymi nieliterowymi znakami typografi cznymi nadają znaczenie fragmentom tekstów pisanych lub decydują o ich semantycznej repartycji.
***

Interpunkcja – norma interpunkcyjna – błąd interpunkcyjny – historia polskiej interpunkcji – nauczanie interpunkcji w szkole – błędy interpunkcyjne w tekstach urzędowych, naukowych, dziennikarskich – znaki parainterpunkcyjne.

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO

  • Anna Just : Gramatyka polska dla Niemców Jerzego Samuela Bandtkiego, miłośnika i obrońcy języka polskiego na Śląsku

SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI

RECENZJE

  • Edyta Pałuszyńska : Anna Dunin-Dudkowska, Testament jako zwierciadło kultur. Polsko-amerykańskie studium komparatystyczne, Lublin 2014

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

SŁOWA I SŁÓWKA