PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 1 / 2017

W ZESZYCIE

  • Tłumaczenia psalmów króla Dawida od średniowiecza wpływają na kształtowanie się polskiego stylu biblijnego. W translacjach tradycja spotyka się ze współczesnością ze względu na zmieniający się krąg odbiorców, jednak w sferze sacrum pozostaje to, co archaiczne, uświęcone tradycją, podniosłe.
  • Poszczególne gatunki wypowiedzi kształtują się długo. Aby wskazać wyznaczniki konkretnego gatunku oraz zrekonstruować proces jego powstawania, trzeba dokonać analizy obszernego materiału empirycznego, a także prześledzić wypowiedzi metajęzykowe, ujawniające świadomość ich twórców.
  • O stylizacji językowej można mówić nie tylko w kontekście pisanych tekstów artystycznych (poezja, proza) lub wielogatunkowych (pisanych i mówionych) tekstów utylitarnych, lecz także w wypadku innych tekstów kultury, w tym filmu fabularnego, którego polisemiotyczność determinuje odmienność form stylizacji.
  • W literaturze pięknej, zarówno w tekstach dawniejszych, jak i najnowszych, spożytkowuje się różne formy stylizacji. W powieściach, których akcja rozgrywa się w przeszłości, autorzy sięgają do archaizmów, mają także możliwości tworzenia neologizmów o charakterze neoarchaizmów i pseudoarchaizmów.
  • Język nie tylko wyraża pojęcia, ale także je kształtuje. Sposób konstruowania semantycznej płaszczyzny danego tekstu kultury wskazuje zarazem na sposób funkcjonowania określonych zjawisk w rzeczywistości pozatekstowej, np. świadomości mirakularnej w świecie wspólnoty towianistycznej.
***

Przekład – translatoryka – psalm – gatunek – wzorzec gatunkowy – recenzja – sprawozdanie – stylizacja językowa – stylizacja w filmie – archaizacja – nazwy barw – przymiotniki złożone – leksyka – świadomość mirakularna.

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

  • Danuta Kowalska : Spotkanie tradycji ze współczesnością w Psalmach króla Dawida w przekładzie Bohdana Drozdowskiego
  • Magdalena Pietrzak : Sienkiewiczowskie realizacje wzorca gatunkowego recenzji (na przykładzie sprawozdań z wystaw malarskich)
  • Jakub Bobrowski : Stylizacja językowa w filmie fabularnym – zarys koncepcji badawczej
  • Ewa Wasilewska : Złożone nazwy barw w tekście powieści Lód Jacka Dukaja
  • Joanna Wierzchowska : Leksykalne wykładniki świadomości mirakularnej w tekście towianistycznym (na przykładzie Noty dla Klary R.)

GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO

SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI

  • Maria Asman : Warsztaty dialektologiczne i konferencja „Dialog pokoleń”, Augustów, 1–6 sierpnia 2016 r.

RECENZJE

  • Beata Jarosz : Przemysław Żywiczyński, Sławomir Wacewicz, Ewolucja języka. W stronę hipotez gesturalnych, Toruń 2015
  • Agnieszka Kołodziej : Przemysław Fałowski, Sposoby wzbogacania leksyki potocznej w języku czeskim i chorwackim, Kraków 2015

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

SŁOWA I SŁÓWKA