PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 4 / 2011

W ZESZYCIE

  • Leksykalne zapożyczenia z języka francuskiego stanowią jedną z najliczniejszych grup słownictwa pochodzenia obcego we współczesnej polszczyźnie. Ich zróżnicowanie na pola tematyczne z jednej strony informuje o motywach zapożyczeń, z drugiej – pozwala określić cechy semantyczne tej klasy leksykalnej.
  • Społeczności wiejskie są współcześnie bardzo zróżnicowane socjolingwistycznie. W ich obrębie występują użytkownicy gwar, których liczba dziś gwałtownie maleje, osoby specyficznie bilingwalne (posługujące się gwarą i/lub innymi wariantami języka) oraz osoby posługujące się wyłącznie językiem ogólnopolskim.
  • Grupy dyskusyjne, które są jednym z najstarszych gatunków komunikacji internetowej, podejmują również problematykę naukową, a tym samym w Internecie utrwalają się określone przejawy stylu naukowego, m.in. takie jak: dominacja funkcji poznawczej tekstów, jednoznaczność i precyzja informacji, brak nacechowania intelektualnego, przewaga zdań podrzędnie i wielokrotnie złożonych, cytaty, przypisy.
  • Możliwości technologiczne mają duży wpływ na proces komunikacji językowej. W wypadku plotki, jako gatunku tekstu, Internet w sposób zasadniczy wpływa na zmianę jej wzorca gatunkowego. W związku z tym plotka zamieszczona w serwisie plotkarskim różni się od plotki tradycyjnej zarówno w sferze relacji między nadawcą a odbiorcą, jak i cech kanału komunikatu, jego czasu oraz miejsca.
  • Użytkownicy popularnych mikroblogów wypracowali własną stylową odmianę języka. Jej wyznaczniki występują w warstwie leksyki (m.in. tagi – słowa klucze), składni i fleksji oraz w sferze ogólnej organizacji wypowiedzi.
  • Liczba artykułów hasłowych, występujących w słowniku, jest jednym z ważnych elementów charakterystyki dzieła leksykograficznego. Przedstawienie tych danych w odniesieniu do Słownika wileńskiego oraz innych słowników polszczyzny, które powstały w okresie od XVI do XXI wieku, stanowi istotny przyczynek do dziejów leksykografii polskiej.
  • Odrezultatywne nazwy osobowe o motywacji rzeczownikowej w polszczyźnie XVI wieku były najczęściej nazwami osób produkujących żywność, odzież lub obuwie. Derywowano je za pomocą formantów -nik oraz -arz. Zestawienie tych danych ze współczesnymi pozwala na wnioski o ewolucji tej kategorii słowotwórczej.
***

Współczesna polszczyzna – leksyka – zapożyczenia – socjolingwistyka – język środowisk wiejskich – język Internetu – odmiany gatunkowe i stylowe wypowiedzi w Internecie (plotka, blog) – dzieje leksykografii polskiej – ewolucja kategorii słowotwórczych

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI

  • Ewa Siatkowska : Spojrzenie przez pryzmat języka na węzłowe problemy aksjologii (sesje na Uniwersytecie Łódzkim 1992–2010)

RECENZJE

  • Iwona Loewe : Bożena Witosz, Dyskurs i stylistyka, Katowice 2009

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

SŁOWA I SŁÓWKA