PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 8 / 2017

W ZESZYCIE

  • Nie wszystkie konceptualizacje, rekonstruowane na podstawie faktów językowych, tworzą językowy obraz świata, rozumiany jako utrwalona społecznie interpretacja rzeczywistości, gdyż część z nich zawiera logiczny błąd hipostazy i – być może – dlatego mówiący traktują inaczej pojęcia, a inaczej ich werbalne odpowiedniki.
  • Stylistyka (w ujęciu klasycznym) nie pozwala w pełni opisać najnowszych realiów komunikacji społecznej, należy zatem zwiększać użyteczność instrumentarium stylistycznego, czego przykładem może być wyraźniejsze niż dotychczas uwzględnianie pojęcia prototypu w opisie odmian funkcjonalnych języka.
  • W badaniach fi lologicznych coraz częściej pojawia się termin teolingwistyka, jednakże w polskiej literaturze językoznawczej brak dotąd szerszych opracowań teoretyczno--metodologicznych na ten temat, stąd próba ukazania zarysu teorii tej subdyscypliny i perspektyw badań w tym zakresie.
  • Glottodydaktyka polonistyczna – jako dziedzina praktyczna i subdyscyplina naukowa – ma już ugruntowaną pozycję w humanistyce, edukacji akademickiej i polityce językowej, o czym świadczy m.in. monografi a autorstwa W.T. Miodunki pt. Glottodydaktyka polonistyczna. Pochodzenie – stan obecny – perspektywy.
  • Nabywanie znajomości języka polskiego przez dzieci cudzoziemców wymaga dobrej współpracy samych zainteresowanych, ich rodziców i nauczycieli w polskiej szkole, niezbędne jest tu bowiem wykształcenie właściwej kompetencji językowej, komunikacyjnej, socjolingwistycznej i kulturowej.
  • W wariancie kulturalnym odmiany regionalnej języka polskiego na Wileńszczyźnie dokonały się trwałe zmiany wzorów etykietalnych aktów mowy, które wynikają z sytuacji wielojęzyczności, wielokulturowości oraz tendencji – zgodnie z dyskursem litewskim – do skracania dystansu w relacjach społecznych.
  • W dwudziestoleciu międzywojennym w tekstach publikowanych w „Kurierze Wileńskim” wyraźnie zaznaczały się wahania w doborze spółgłosek szeregu szumiącego, syczącego i ciszącego, znajdujące swe źródła jeszcze w okresie średniopolskim i uznawane za regionalne cechy polszczyzny na terenie Wileńszczyzny.
***

Metodologia badań – językowy obraz świata – kognitywizm – stylistyka – dyskurs – teolingwistyka – glottodydaktyka polonistyczna – nauczanie języka polskiego jako obcego – nabywanie znajomości języka polskiego jako obcego – polszczyzna na Wileńszczyźnie – wymowa – grzecznościowe akty mowy.
 

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

  • Elżbieta Wierzbicka-Piotrowska : Pojęcie konceptualizacji w świetle logicznego błędu hipostazy
  • Krzysztof Maćkowiak : Współczesna refl eksja nad odmianami funkcjonalnymi polszczyzny. Między stylistyką a badaniem dyskursów (dyskursologią).
  • Ewa Zmuda : Stare czy nowe podejście badawcze. Teolingwistyka – zarys teorii i perspektywy badań.
  • Grażyna Zarzycka : Glottodydaktyka polonistyczna w procesie rozwoju. Rozważania na marginesie monografi i Władysława T. Miodunki
  • Marta Piasecka : Nabywanie języka polskiego przez dzieci cudzoziemskie (na przykładzie dwóch chłopców z Singapuru)
  • Kinga Geben : Pozdrawiam ze świętem! O życzeniach „po wileńsku”
  • Joanna Joachimiak-Prażanowska : O wahaniach w doborze spółgłosek szeregu szumiącego, syczącego i ciszącego w międzywojennej polszczyźnie „Kuriera Wileńskiego”

GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO

  • Wanda Decyk-Zięba : Wstyd dla Polaka nie umieć po polsku – Stanisława Kleczewskiego program wydoskonalenia języka ojczystego

RECENZJE

  • Krzysztof Waśkowski : Jarosław Pacuła, XVIII- i XIX-wieczne nazewnictwo „zwierząt zmierzchnych” (perspektywa etnolingwistyczna), Bielsko-Biała 2015

SŁOWA I SŁÓWKA