PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 10 / 2012

W ZESZYCIE

  • Pojęcia mowy egocentrycznej i mowy uspołecznionej w koncepcji Jeana Piageta i Lwa S. Wygotskiego mają podstawowe znaczenie dla wiedzy o kształtowaniu się mowy i myślenia dziecka. Wynika z nich m.in. wniosek, że opieka logopedyczna powinna obejmować dzieci już w wieku prenatalnym i perinatalnym.
  • Etapy rozwoju mowy dziecka pozostają w ścisłym związku z poziomami opanowania czynności ruchowych (artykulacyjnych) – od wykonań odruchowych do pełnej stabilizacji wzorców ruchowych. Zastosowany model strukturalno-funkcjonalny umożliwia usystematyzowany opis tych procesów.
  • Wiedza lingwistyczna jest niezbędna w pracy logopedy przy opisie form zaburzeń mowy. Różne klasyfikacje afazji w różnym zakresie uwzględniają fakty językowe (systemowe i niesystemowe). Klasyfikacja A.R. Łurii pozwala na uwzględnienie zarówno płaszczyzny systemu językowego, jak i jego realizacji w wypowiedziach.
  • Termin błąd językowy ma różne zakresy i treści w teorii z zakresu kultury języka oraz np. psycholingwistyki, psychologii, logopedii. Interdyscyplinarność badań z zakresu logopedii wymaga zatem refleksji i uściśleń terminologicznych.
  • Dzieci charakteryzujące się tzw. niedokształceniem mowy pochodzenia korowego (do którego dochodzi w wyniku nieprawidłowej budowy anatomicznej i/lub dysfunkcji kory mózgowej) mają trudności w naturalnym przyswajaniu języka mimo prawidłowego rozwoju umysłowego i emocjonalnego.
  • Do niedawna przeważał pogląd, że o językowym funkcjonowaniu człowieka decyduje lewa półkula jego mózgu. Dziś już wiadomo, że niektóre funkcje języka są uwarunkowane nie przez lewą, lecz przez prawą półkulę mózgu.
***

Logopedia – terapia logopedyczna – rozwój mowy dziecka – afazja – niedokształcenie mowy – zaburzenia mowy – neurologiczne uwarunkowania rozwoju mowy

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

SŁOWNIKI DAWNE I WSPÓŁCZESNE

  • Marcin Będkowski : Słownik języka Adama Mickiewicza, Wrocław 1962–1983, red. Konrad Górski, Stefan Hrabec

SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI

RECENZJE

  • Ewa Siatkowska : Danuta Szagun, Jedna pieśń – dwa dzieła, Zielona Góra 2011
  • Krystyna Waszakowa : Agnieszka Mikołajczuk, Obraz radości we współczesnej polszczyźnie, Warszawa 2009

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

SŁOWA I SŁÓWKA

BIBLIOGRAFIA

  • Jadwiga Latusek : Przegląd polskich prac i czasopism językoznawczych ogłoszonych drukiem w 2011 roku