PORADNIK JĘZYKOWY
NUMER 3 / 2012
W ZESZYCIE
- Neologizmy stanowią istotną część zasobu leksykalnego polszczyzny, brak jednak ich jednolitego opracowania leksykograficznego. Rozwijające się nowe formy opisu, takie jak leksykografia chronologizacyjna oraz fotoleksykografia, pozwalają na nową datację poszczególnych jednostek leksykalnych.
- Pole leksykalne nazw osób pozostających w nieplatonicznym, heteroseksualnym związku nieformalnym jest dobrym przykładem ukazującym wpływ czynników pozajęzykowych na leksykę, co daje się zauważyć przy zestawianiu danych ze słowników i z korpusów tekstów.
- Stereotypowość poglądów znajduje odzwierciedlenie w stereotypach językowych. Jednym z przykładów takich uwarunkowań może być brak żeńskiego odpowiednika wyrazu kierowca w języku polskim, co może znajdować podstawy w przekonaniu, że kobiety są gorszymi kierowcami niż mężczyźni.
- Porównawcze badania procesów metaforyzacji i sposobów językowego obrazowania bólu łączą charakterystykę systemową z opisem kognitywnym w powiązaniu z uwarunkowaniami kulturowymi, co pozwala na określenie odmienności poszczególnych języków w tym fragmencie leksyki i gramatyki.
- Wpływ języka angielskiego na słownictwo współczesnego języka polskiego znajduje m.in. wykładniki w procesach neosemantyzacji, w wyniku których powstają repliki semantyczne; ich przykładami mogą być nowe znaczenia takich jednostek leksykalnych, jak surowy, lokalizacja, biblioteka.
- We współczesnej polszczyźnie zapożyczenia leksykalne z języka niemieckiego są nieliczne, jednakże ekscerpcja materiałów leksykograficznych wykazuje dużą liczbę germanizmów w specjalistycznym słownictwie z zakresu architektury, które są wynikiem wcześniejszych kontaktów kulturowych.
- Historia leksykografii polsko-hiszpańskiej obejmuje zaledwie 90 lat (od 1922 r.), jednakże w ostatnim okresie pojawiło się szereg nowych opracowań z tego zakresu, których rejestr liczy już ponad 20 pozycji wydawniczych.
***
Leksyka współczesnej polszczyzny – leksykologia – leksykografia – metody opisu słownictwa – sposoby wzbogacania leksyki – neologizmy – neosemantyzmy – wpływy języków obcych w zakresie słownictwa – dzieje leksykografii
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
-
Krystyna Waszakowa : Drogi do słownika neologizmów współczesnej polszczyzny
-
Zuzanna Piłasewicz : Nazwy osób pozostających w nieplatonicznych, heteroseksualnych związkach nieformalnych
-
Magdalena Bartłomiejczyk : O kierowcach płci żeńskiej: próby zapełnienia luki leksykalnej
-
Marta Chojnacka : Badania porównawcze nad językową konceptualizacją
-
Marcin Zabawa : Surowy, lokalizacja, biblioteka i inne: o najnowszych neosemantyzmach w polszczyźnie
-
Sylwia Tyszka : Zapożyczenia z języka niemieckiego w terminologii z zakresu architektury i budownictwa
-
Ewa Stala : Historia leksykografii polsko-hiszpańskiej
SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI
-
Joanna Szerszunowicz : Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej The Third Conference of the Japan Society for Phraseology
- Skład Komitetu Językoznawstwa PAN w kadencji 2011–2014
- Skład Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN w V kadencji (2011–2014)
RECENZJE
-
Witold Mańczak : Piotr Wierzchoń, Depozytorium leksykalne języka polskiego. Nowe fotomateriały z lat 1901–2010, tom I, Warszawa 2010
-
Marcin Jakubczyk : janKomunikant, Słownik polszczyzny rzeczywistej (siłą rzeczy – fragment), Łódź 2011
-
Marta Piasecka : Bo Andersson, Włodzimierz Gruszczyński, Lennart Larsson, Pēteris Vanags, Wörter-Büchlein. A German-Swedish-Polish-Latvian Dictionary Published in Riga in 1705, ed. Lennart Larsson, Stockholm 2011
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
SŁOWA I SŁÓWKA
