PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 4 / 2014

W ZESZYCIE

  • W procesie przyswajania języka dzieci stosują zarówno strategie poznawcze (nastawione na opanowanie wiedzy), jak i komunikacyjne (zorientowane na proces porozumiewania się). Repertuar strategii zmienia się w trakcie nabywania przez dzieci kompetencji komunikacyjnych. Przyjęta perspektywa badawcza znajduje podstawy w teorii glottodydaktycznej.
  • Wyrażanie różnych intencji komunikacyjnych przez dzieci dokonuje się poprzez pośrednie i bezpośrednie akty mowy. Te pierwsze w większym stopniu niż drugie kształtują mowę dzieci, co prowadzi do uczenia dzieci zarówno efektywnego, jak i równocześnie uprzejmego mówienia.
  • W badaniu werbalnych sposobów wyrażania grzeczności/niegrzeczności przez dzieci w wieku przedszkolnym konieczne jest ujęcie zintegrowane, uwzględniające aspekt lingwistyczny, psychologiczny i socjologiczny. Podstawę badań stanowi korpus autentycznych wypowiedzi dzieci.
  • Nowym narzędziem służącym ocenie zasobu słownictwa polskich dzieci jest Obrazkowy test słownikowy – Rozumienie. Wiedza o tym, jak wiele słów zna dziecko, może być spożytkowana do diagnozowania poziomu jego rozwoju językowego. Podstawę diagnostyki stanowi znormalizowana norma opisowa.
  • Poziom opanowania sprawności pisania po polsku przez dzieci polskiego pochodzenia w Wielkiej Brytanii zależy od takich czynników, jak: liczba lat spędzonych poza Polską, język używany w domu, częstość pobytów w Polsce, sposób kształcenia w szkołach sobotnich w Wielkiej Brytanii, motywacja uczenia się języka polskiego.
  • Emisja głosu na kierunkach studiów o profi lu nauczycielskim jest przedmiotem obowiązkowym. Słuchacz uzyskuje wiedzę o funkcjonowaniu narządów mowy i uczy się ekonomicznej emisji głosu. Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród studentów mogą stanowić wskazówki dla wykładowców tego przedmiotu.
***

Rozwój mowy dziecka – pragmatyka lingwistyczna – psycholingwistyka – socjolingwistyka – dydaktyka języka – akty mowy – grzeczność językowa – słownik umysłowy – kształcenie językowe – pisanie – emisja głosu.

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

  • Anna Żurek : Nie ma ijo haka, czyli o strategicznych zachowaniach mownych dzieci
  • Barbara Boniecka : Dziecięce pośrednie i bezpośrednie akty mowy
  • Halina Zgółkowa : W przedszkolu jestem trochę grzeczny, a trochę niegrzeczny – czyli o etykiecie językowej dzieci w wieku przedszkolnym
  • Ewa Haman, Krzysztof Fronczyk, Magdalena Łuniewska : Wykorzystanie pojęcia normy w badaniach ilościowych nad rozwojem słownika umysłowego
  • Anna Czeniek : Jedna szkoła, jedna klasa, ale czy ten sam język polski? – o zróżnicowanym poziomie opanowania języka polskiego wśród dzieci polskiego pochodzenia na przykładzie prac dzieci mieszkających w Wielkiej Brytanii
  • Kinga Banderowicz : Przepona nadaje mocy słowom (...) – wiedza studentów polonistyki z zakresu emisji głosu (rekonesans)

SŁOWNIKI DAWNE I WSPÓŁCZESNE

  • Mirosław Bańko : Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego, Warszawa 1807–1814

GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO

SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI

  • Aleksandra Kalisz, Ewelina Tyc : Dwujęzyczność, wielojęzyczność i wielokulturowość – szanse i zagrożenia na drodze do porozumienia

RECENZJE

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

  • Agnieszka Piela : Hipsterscy hipsterzy w hipsterskich ciuchach się hipsterzą

SŁOWA I SŁÓWKA