PORADNIK JĘZYKOWY

NUMER 6 / 2018

W ZESZYCIE

  • Idea dobrego życia jednostkowego i społecznego nosi nazwę humanistyki pozytywnej, zatem proponowany termin lingwistyka pozytywna wskazuje na włączanie się językoznawstwa w tę transdyscyplinarną orientację badawczą, opisującą w tym ujęciu dobrą mowę, której towarzyszy odpowiedzialność moralna.
  • Wypowiedzi nieetyczne podlegają ocenie na podstawie kilku kryteriów odnoszących się do rodzaju zabiegu językowego, sposobu jego zastosowania oraz rezultatu, uwzględniających także okoliczności sformułowania wypowiedzi, cechy jej nadawcy, przynależność gatunkową przekazu i sytuację, w której powstał.
  • W kontrastywnej charakterystyce języka polskiego i ukraińskiego muszą być uwzględnione dane z zakresu językoznawstwa historyczno-porównawczego, semazjologii, onomazjologii, etnolingwistyki i socjolingwistyki w odniesieniu do wszystkich warstw strukturalnych systemu językowego.
  • W analizach z zakresu językoznawstwa normatywnego istotne są pojęcia normy aktywnej i pasywnej powiązane z pełną rozdzielnością uzusu (rozumianego jako rzeczywiste użycie języka) oraz istoty normatywności (interpretowanej jako brak sprzeciwu wobec zastosowania danego środka językowego).
  • Tekst wyroku sądu charakteryzuje się eklektyzmem semantycznym, stylistycznym i funkcjonalnym, spowodowanym włączaniem w obręb przekazu wypowiedzi różnych podmiotów, co prowadzi m.in. do konglomeratu zawierającego elementy idiolektów, profesjolektów, gwar i żargonów.
  • Ogłoszenia o pracę charakteryzuje przejrzysta i uporządkowana struktura, jednakże w ich tekstach często występuje redundantność i ogólnikowość sformułowań, profesjonalizmy, zapożyczenia leksykalne z języków obcych oraz skomplikowane wyrażenia, które mają charakter aksjologiczno-perswazyjny.
***

Humanistyka – lingwistyka pozytywna – mowa pozytywna – etyka słowa – kryteria oceny etycznej wypowiedzi – lingwistyka kontrastywna – językowe kontrasty polsko-ukraińskie – językoznawstwo normatywne – uniwersalizm normy – norma aktywna i pasywna – tekst wyroku sądowego – eklektyzm językowy – język ogłoszeń – aksjologia – perswazja – manipulacja językowa.

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

GRAMATYKI JĘZYKA POLSKIEGO

  • Andrzej Piotr Lesiakowski : Gramatyka języka polskiego większa Antoniego Małeckiego – gramatyka, która wprowadziła metodę historyczno-porównawczą do polskich badań nad językiem

RECENZJE

  • Agnieszka Piotrowska-Wojaczyk : Urszula Sokólska, „O, mowo polska, ty ziele rodzime...”. Wokół refleksji nad kształtem polszczyzny, Białystok 2017

OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW

  • Andrii Baran : Przyimek na w konstrukcjach z nazwami niektórych państw (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, Węgry) w miejscowniku i bierniku

SŁOWA I SŁÓWKA