PORADNIK JĘZYKOWY
NUMER 7 / 2011
W ZESZYCIE
- O rozwoju onomastyki jako dyscypliny naukowej decydowali w Polsce wybitni
badacze oraz największe programy badawcze w dziedzinie antroponimii, toponimii,
hydronimii i zoonimii.
- W onomastyce słowiańskiej istotne miejsce zajmują innowacyjne ujęcia analityczno-
interpretacyjne zróżnicowanego kategorialnie zasobu nazewnictwa, w czym
wyraziście zaznacza się dorobek onomastyki polskiej.
- Przełom XX i XXI w. charakteryzuje się wielokierunkowością badań onomastycznych,
uwzględniających zmieniające się teorie rozwoju języka oraz stosunek
onomastyki do innych nauk humanistycznych.
- Teoria klasyfi kacji znaczeniowej nazw miejscowych rozwija się w onomastyce
polskiej od 1946 r.; wśród kwestii dyskusyjnych szczególne miejsce zajmowała sprawa
nazw tworzonych od innych nazw miejscowych oraz od nazw osobowych.
- Problem wielomotywacyjności nazwisk nie jest rozstrzygnięty, jeśli chodzi
o mechanizmy powstawania konkretnych jednostek, jednakże materiał ten poddaje
się ogólnej klasyfi kacji, która umożliwia jego charakterystykę strukturalną.
- W nominacji ludności żydowskiej na terenie Podlasia w XIX w. największą rolę
odgrywało imię; narzucenie konieczności przybierania nazwisk wykształciło nazwiska
patronimiczne, odmiejscowe, odzawodowe, przezwiskowe i sztuczne.
- Językowe cechy nazwisk w Poznaniu w okresie od XVI do XVIII w. informują
o dawnych stosunkach etniczno-językowych w Wielkopolsce, hybrydalności jej
struktury narodowościowej oraz interferencjach kultury polskiej i niemieckiej.
***
Onomastyka jako dyscyplina naukowa – onomastyka w Polsce i w krajach słowiańskich
– klasyfi kacja polskich nazw miejscowych – wielomotywacyjność nazwisk
– procesy nominacyjne ludności żydowskiej – cechy językowe nazwisk wielkopolskich
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
-
Ewa Wolnicz-Pawłowska : Onomastyka polska (początki – ludzie – programy ogólnopolskie)
-
Robert Mrózek : Onomastyka polska a onomastyka słowiańska w ujęciu konfrontatywno-postulatywnym
-
Aleksandra Cieślikowa,
Maria Malec : Onomastyka w Instytucie Języka Polskiego PAN w Krakowie. Stan obecny, perspektywy badawcze
-
Wanda Decyk-Zięba : Klasyfikacja znaczeniowa polskich nazw miejscowych: podstawowe problemy i rozstrzygnięcia
-
Monika Kresa : Onomastyczne (hipo)tezy – czyli o problemie wielomotywacyjności nazwisk w badaniach antroponimicznych
-
Zofia Abramowicz : Nominacja ludności żydowskiej w najstarszych metrykach XIX w. z regionu Podlasia
-
Kinga Banderowicz : Kilka uwag o cechach językowych nazwisk na podstawie poznańskich ksiąg przyjęć do prawa miejskiego (XVI–XVIII w.)
SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI
-
Joanna Gruba : Internetowy portal fonetyki – założenia projektu
-
Maria Żaboklicka : Sprawozdanie z konferencji logopedycznej Głos w sprawie głosu
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
SŁOWA I SŁÓWKA