PORADNIK JĘZYKOWY
NUMER 9 / 2012
W ZESZYCIE
- Konstytucja PRL z 1952 roku jest tekstem deklaratywno-propagandowym, co świadczy o ideologiczno-propagandowej polityce prowadzącej do jej ustanowienia. Potwierdza to układ treści trzech części tego aktu oraz zastosowane słownictwo.
- Polski dyskurs publiczny ma najczęściej charakter retoryczny, przy czym przeważa retoryka mająca na celu zniszczenie „przeciwnika”, stosująca zabiegi uproszczonego wizerunku, stereotypizacji, stygmatyzacji, degradacji, marginalizacji i wykluczenia.
- Zabawa słowem jest cechą wyróżniającą tekstów nagrywanych na pocztę głosową telefonów komórkowych. Towarzyszy temu tendencja do tworzenia relacji pozbawionej dystansu oraz indywidualizacja wypowiedzi.
- Rozwój prasy publikowanej w Internecie powoduje przemiany w strukturze gatunkowej tekstów prasowych, a także w budowie samych tekstów. Świadczą o tym m.in. ich nagłówki – bardziej rozbudowane, o niższym poziomie ekspresywności niż w tradycyjnych tekstach prasowych.
- Polska terminologia bankowa jest w trakcie przemian. We współczesnych tekstach o tej tematyce próbuje się przeszczepić na grunt polski nowe pojęcia, charakterystyczne dla gospodarki rynkowej.
- Teksty prawne opierają się przede wszystkim na dwóch stylach funkcjonalnych polszczyzny – na stylu naukowym oraz stylu urzędowym, ale nie ograniczają się do repertuaru ich środków. Być może, że termin styl urzędowy powinien być zastąpiony terminem styl prawno-urzędowy.
- Język miejski w swej strukturze semantycznej ma różne warstwy. Miejskie słownictwo Poznania dotyczące emocji jest zróżnicowane funkcjonalnie i genetycznie – por. m.in. nazwy emocji, doznawania uczuć, subiektów emocji, objawów emocji; archaizmy, dialektyzmy, zapożyczenia z języka niemieckiego.
***
Języki specjalne – język polityki – język prasy – język prawny – retoryka – perswazja – słownictwo specjalistyczne – słownictwo środowiskowe
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
-
Irena Kamińska-Szmaj : Konstytucja PRL z 1952 roku jako akt deklaratywno propagandowy
-
Anna Cegieła : O retoryce pogardy i wykluczenia w polskim dyskursie publicznym
-
Małgorzata Marcjanik,
Magdalena Romańska : Struktura tekstów nagrywanych na pocztę głosową telefonów komórkowych
-
Anna Tereszkiewicz : Kilka uwag o nagłówkach w prasie tradycyjnej i internetowej
-
Krzysztof Wróblewski : Akronimy w słownictwie dotyczącym bankowości (lata 1989–1999) na podstawie Kompendium terminów bankowych Roberta Pattersona
-
Iwona Piwowarczyk : Język prawny i jego miejsce wśród stylów funkcjonalnych współczesnej polszczyzny
-
Przemysław Wiatrowski : O opipiałym kałmuku i zadudlanej bojónczce, czyli wyrażanie emocji w polszczyźnie miejskiej Poznania (na podstawie
Słownika gwary miejskiej Poznania pod redakcją Moniki Gruchmanowej i Bogdana Walczaka)
SŁOWNIKI DAWNE I WSPÓŁCZESNE
-
Magdalena Majdak : Słownik języka Jana Chryzostoma Paska, Wrocław 1965–1973, red. Halina Koneczna, Witold Doroszewski
RECENZJE
-
Bogdan Walczak : Alicja Sakaguchi, Język – mistyka – proroctwo. Od doświadczenia do wysłowienia, Poznań 2011
-
Ewa Rodek : Krzysztof Maćkowiak, U źródeł polskiej świadomości językowej (X–XV wiek), Poznań 2011
OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW
-
Ewa Rudnicka : Czy Gapiszon to japiszon?, czyli o nieskodyfikowanym sufiksie
SŁOWA I SŁÓWKA